آنچه دیگران درخصوص "کتاب"، "کتابخوانی" و "علم" می گویند...

شکسپیر: کتاب بزرگ‏ترین اختراع بشر است .

ریچارد استیل: مطالعه همان اثری را در وجود آدمی می‏گذارد که ورزش در بدن انسان ایجاد می‏کند .

مونتسکیو: مطالعه کتاب یعنی تبدیل ساعات سلامت‏ بار به ساعات لذتبخش .

همو می‏گوید: کتاب عمر دوباره است که می‏توان با مقداری پول تجربه تمام عمر بزرگ‏ترین عقلای عالم را تصرف کرد .

حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می‏فرماید: یک ساعت تفکر از شصت‏ سال عبادت برتر است.

کاردیل می‏گوید: آنچه را می‏توان بعد از بیست‏ سال تجربه آموخت، مطالعه صحیح در یک ساعت‏ به ما می‏آموزد.

هیچ کتابی نیست که ارزش یکبار خواندن را نداشته باشد.«بیهقی»

کتاب بهترین پس انداز و خزانه است و نیک ترین همنشین و پشتوانه. خوشترین دلگشایی و گردش است و دلکش ترین سرگرمی و کار و نیکوترین همدم تنهایی و همسایه ای نیکوکارتر و آشنایی باانصاف تر و یاری رام تر و معلّمی آرام تر و دوستی سودمندتر و کم زیان تر و بردبارتر و بی آزارتر و بی زحمت تر و کم غیبت تر و خوشگفت تر و پرشگفت تر و …از کتاب نیست.و کجا دیده ای بوستانی در آستین و باغی در بغل…
گویا از زبان مردگان و ترجمان زندگان..
همدمی که تا تو نخوابیده ای بیدار است و …
محرمی راز نگهدار کتابخانه باب دانایی است و دانایی توانایی است

توانایی برای کسب پیروزی ،سعادت و افتخار.

همنشینی به از کتاب مخواه که مصاحب بود گه و بیگاه

راحت افزای جان و مونس دل هرچه خواهی تورا از او حاصل

کتاب باغی است که در جیب جا می گیرد.

(ضرب المثل عربی)

*** *** *** *** *** *** *** *** ***

کتابها کشتی هایی هستند که دریاهای دور زمان را درمی نوردند.

(فرانسیس بیکن)

*** *** *** *** *** *** *** *** ***

برخی کتابها را باید چشید،‌ برخی را قورت داد و برخی دیگر را باید کمی جوید و هضم کرد.

(فرانسیس بیکن)

*** *** *** *** *** *** *** *** ***

روح تمام دورانهای گذشته در کتاب نهفته است.

( توماس کارلیله Thomas Carlyle)

*** *** *** *** *** *** *** *** ***

یک کلمه،‌ یک کتاب و یک نویسنده چیزی جز قطره های آب تنها نیستند بلکه همه با هم موجی می سازند که از همه چیز عبور می کند و هیچ نیرویی یارای بازعقب نگاهداشتن آن را ندارد.

(آدالبرت دی چامیسو Adalbert de Chamisso)

*** *** *** *** *** *** *** *** ***

هربار که کتابی بازمیشود نکته ای آموخته می شود.

(ضرب المثل چینی)

*** *** *** *** *** *** *** *** ***

کتاب را باز کن تا کتاب ذهن تو را باز کند.

(ضرب المثل چینی)

*** *** *** *** *** *** *** *** ***

اتاق بدون کتاب مانند جسم بدون روح است.

(کیکرو Cicero)

*** *** *** *** *** *** *** *** ***

کتاب، فرش پرنده ای در قلمرو رویاها است.

(جیمز دانیل James Daniel)

*** *** *** *** *** *** *** *** ***

کتابها دارای حس غیرت هستند اگر آنها را قرض بدهی دیگر بازنمی گردند.

(تئودور فونتانه Theodor Fontane)

*** *** *** *** *** *** *** *** ***

کتابها میراث گذشته نیستند بلکه سلاحهای زمان معاصرند.

(هاینریش لایبه Heinrich Laube (1806-1884)

*** *** *** *** *** *** *** *** ***

کتابها غلاف خرد هستند که مروارید کلمات در آن نهفته اند.

( موشه ابن اسرا .Mosche Ibn Esra

*** *** *** *** *** *** *** *** ***

کتاب دوستی است که توانایی ها تو را افشا می کند ،‌نوری است در تاریکی، سرگرمی در تنهایی،‌می بخشد و در ازای آن چیزی نمی خواهد.

(موشه ابن اسرا)

*** *** *** *** *** *** *** *** ***

جهان به تنهایی انسان کاملی نمی سازد،‌خواندن کتاب بهترین نویسندگان این کار را می کند.

(لسینگ Gotthold Ephraim Lessing)

*** *** *** *** *** *** *** *** ***

به نظر من، کتاب بیش از درس و معلم به انسان می آموزد. من نُه دهم معلومات خود را از کتاب آموخته ام و یک دهم را از معلم و درس.
طباطبایی

*** *** *** *** *** *** *** *** ***

افکار و اندیشه های انسان به گونه ای است که ممکن است فقط خواندن یک کتاب پایه اندیشه ها و افکار انسان را بر مبنای جدید یا در مسیر خاصی قرار دهد و چه بسا ممکن است کتابی مسیر سرنوشت میلیون ها انسان را در راه مخصوصی بیندازد.
اینشتین

*** *** *** *** *** *** *** *** ***

آدم تنها در بهشت هم باشد، به او خوش نمی گذرد، ولی کسی که به کتاب یا تحقیق علاقه مند است، هنگامی که به مطالعه یا تفکر مشغول است، جهنم، به تنهایی برای او بهترین بهشت هاست.
موریس مترلینگ

*** *** *** *** *** *** *** *** ***

خوشبخت، کسی است که به یکی از این دو چیز دسترسی دارد، یا کتاب های خوب یا دوستانی که اهل کتاب باشند.
ویکتور هوگو

*** *** *** *** *** *** *** *** ***

برای نابود کردن یک فرهنگ نیازی نیست کتابها را سوزاند کافیست کاری کنید مردم آنها را نخوانند . . .
ویکتور هوگو

*** *** *** *** *** *** *** *** ***

کیفیت زندگی شما را دو چیز تعیین می کند: کتابهایی که می‌خوانید و انسانهایی که ملاقات می‌کنید.
مک لوهان

*** *** *** *** *** *** *** *** ***

کتاب، سفینه‌ای است که اقیانوس بیکران زمان را درمی‌نوردد.
فرانسیس بیکن

*** *** *** *** *** *** *** *** ***

کتاب، مونس و غمخوار اوقات حزن و خستگی است که غم و اندوه را به سرور و شادمانی تبدیل می‌کند؛ رنج و غم را از آینه‌ی خاطر زدوده و گنجینه‌ی ذهن را پر از گوهرهای گرانبها می‌کند.
ساموئل اسمایلز

*** *** *** *** *** *** *** *** ***

من هیچ غمی نداشتم که خواندن یک صفحه کتاب از بین نبرده باشد. کتاب، عمر دوباره است. در دنیا لذتی که با لذت مطالعه برابری کند، نیست.
مُنْتِسکیو

*** *** *** *** *** *** *** *** ***

کتاب را حافظه بشریت خوانده اند. مجموعه دانش و معارف تاریخ مدّون چند هزار ساله را در کتاب می توان یافت. هیچ کدام از وسایل ارتباطی، ژرفای لازم را در اندیشه و تفکر و حوزه قدرت خلاقیت انسان آن گونه که خواندن و نوشتن پدید می آورد، ایجاد نمی کند. از این رو ترویج کتاب و کتاب خوانی، وظیفه و رسالت اصلی دست اندرکاران فرهنگ و دانش جامعه ما می باشد.
صادق طباطبایی

*** *** *** *** *** *** *** *** ***

بهترین سخن گویان و یاران، کتاب است و آن گاه که دوستان تنهایت نهند، می توانی به آن سرگرم شوی. اگر او را هم راز خویش قرار دهی، سرّ تو را فاش نمی کند و با کتاب است که می توان به دانش و نیکی ها دست یافت.
بیهقی

*** *** *** *** *** *** *** *** ***

بدون حکومت، می شود زندگی کرد، ولی بدون کتاب و مطبوعات نمی شود.
آبراهام لینکلن

*** *** *** *** *** *** *** *** ***

برگ های کتاب به منزله بال هایی هستند که روح ما را به عالم نور و روشنایی پرواز می دهند.
وُلتر

*** *** *** *** *** *** *** *** ***

مطالعه کتاب یعنی تبدیل ساعات سلامت‏ بار به ساعات لذتبخش.
مونتسکیو

*** *** *** *** *** *** *** *** ***

مطالعه همان اثری را در وجود آدمی می‏گذارد که ورزش در بدن انسان ایجاد می‏کند.
ریچارد استیل

* * * * * * * * ***

محیط طباطبایی:

به نظر من، کتاب بیش از درس و معلم به انسان می آموزد. من نُه دهم معلومات خود را از کتاب آموخته ام و یک دهم را از معلم و درس.

* * * * * * * * ***

اینشتین:

* * * * * * * * ***

مُنْتِسکیو:

من هیچ غمی نداشتم که خواندن یک صفحه کتاب از بین نبرده باشد. کتاب، عمر دوباره است. در دنیا لذتی که با لذت مطالعه برابری کند، نیست.

* * * * * * * * ***

کارلایل:

دانشگاه واقعی، جایی است که مجموعه ای از کتاب در آن جمع آوری شده باشد.

* * * * * * * * ***

موریس مترلینگ:

آدم تنها در بهشت هم باشد، به او خوش نمی گذرد، ولی کسی که به کتاب یا تحقیق علاقه مند است، هنگامی که به مطالعه یا تفکر مشغول است، جهنم، به تنهایی برای او بهترین بهشت هاست.

* * * * * * * * ***

آبراهام لینکلن:

بدون حکومت، می شود زندگی کرد، ولی بدون کتاب و مطبوعات نمی شود.

* * * * * * * * ***

وُلتر:

برگ های کتاب به منزله بال هایی هستند که روح ما را به عالم نور و روشنایی پرواز می دهند.

* * * * * * * * ***

ویکتور هوگو:

خوشبخت، کسی است که به یکی از این دو چیز دست رسی دارد، یا کتاب های خوب یا دوستانی که اهل کتاب باشند.

* * * * * * * * ***

جرج جرواق:

۲۰۰ بار نهج البلاغه را مطالعه کردم تا بتوانم درباره شخصیت امام علی علیه السلام بنویسم. اعراب آن روز، قدر علی بن ابی طالب علیه السلام را نشناختند و او را درک نکردند. علی بن ابی طالب علیه السلام متعلق به قرن بیستم است.

* * * * * * * * ***

ابن ابی الحدید:

در عرض پنجاه سال عمر، هزار بار خطبه همّام را خوانده ام و هر بار اثر خاص بر من نهاده است. نمی دانم این اثر از شدت علاقه ای است که به گوینده آن دارم یا در تأثیر سخن است که بر من می نهد.

* * * * * * * * ***

سهراب سپهری:

کتاب آسمانی ما (قرآن)، گذشته از جنبه الوهیت و تقدیس، از باارزش ترین شاهکارهای ادبی جهان است.

* * * * * * * * ***

سقراط:

جامعه وقتی فرزانگی و سعادت می یابد که مطالعه، کار روزانه اش باشد.

* * * * * * * * ***

بیهقی:

* * * * * * * * ***

محمدتقی شریعتی:

من ده ساعت مطالعه می کنم تا یک سخنرانی کنم و بعضی یک ساعت مطالعه می کنند و ده مجلس حرف می زنند.

* * * * * * * * ***

مُنْتِسکیو:

کتاب را زیاد مطالعه کنید تا بفهمید که هیچ نمی دانید.

* * * * * * * * ***

عماد کاتب:

تا به حال ندیدم کسی امروز کتابی بنویسد، مگر اینکه فردا می گوید: ای کاش این عبارت را تغییر می دادم که اگر چنین می نوشتم، بهتر بود و ای کاش این جملات را اضافه می کردم که اگر چنین می شد، نیکوتر بود و ای کاش این قسمت مقدّم بود که اگر چنین بود، جالب تر بود و این شگفت انگیز و مایه عبرت است و این خود، دلیل بر جهل و نادانی بشر است.

* * * * * * * * ***

صادق طباطبایی:

در شرایطی که روابط پیچیده اجتماعی و مشکلات روزمرّه، توان مطالعه را حتی برای علاقه مندان به کتاب کاهش داده است، و وجود رسانه های سمعی و بصری خودی و غیرخودی، به دلیل سهولت برقراری ارتباط، اوقات فراغت آنان را پر می کند و به موازات آن، مشکل گرانی کاغذ و وسایل چاپ، نیازهای مالی دست اندرکاران به ویژه نویسندگان، مترجمان و مؤلفان را تأمین نمی کند، نمی توان برای گسترش عناوین و افزایش تیراژها و کشاندن انسان ها به دنیای کتاب، به شعار و موعظه بسنده کرد.

آثار هلاکت بار و چندجانبه رسانه های ماهواره ای و ابعاد خطرناک و مرموز آن، به اندازه کافی، روشن و چشم گیر است. اثرات سوء تلویزیون و تماشای آن، حتی در بزرگسالان، و نیز دگرگونی هایی که تماشای این جعبه جادو در کاهش قوای فکر جوانان و حتی خردسالان قبل از دوران دبستان برجای می گذارد، جای تردید، باقی نمی گذارد که رهبران جامعه باید همه توان و امکانات موجود خود را بسیج کنند و یک جریان و نهضت عمومی کتاب خوانی را تدارک ببینند.

به نظر نگارنده، این مسأله آن اندازه از اهمیت برخوردار است که حتی باید با اختصاص درآمد حاصله از فروش یک روز نفت در سال برای تهیه وسایل لازم چاپ و نشر، مقدمات توزیع ارزان و حتی در پاره ای از سطوح رایگان کتاب را تدارک دید. پرداختن سوبسید برای کتاب، بدون تردید، از تهیه پنیر و روغن ارزان کم اهمیت تر نیست.

اگر به ضرورت گسترش نشر کتاب و فراگیر شدن کتاب خوانی برای حفظ فرهنگ انسانی و تقویت قدرت دفاعی انسان در برابر یورش پیام آوران ویرانگر، اعتقاد داریم، باید از همه راه های ارشادی و تشویقی، بهره جوییم، و حتی با برگزاری مسابقه های منطقه ای و سراسری، شوق و ذوق را در افراد جامعه، به ویژه جوانان برانگیزیم.

*** *** *** *** *** *** *** *** ***

امام صادق (ع):

تامل یا مفضل ما انعم الله تقد ست اسماوه به علی الا نسان من… الکتابه التی بها تقید اخبار الما ضمین للباقین للا تین و بها تخلد الکتب فی العلوم و الاداب و غیرها
ای مفضل در نعمت هایی که خداوند به انسان ارزانی داشته است بیندیش… ازجمله این نعمت ها نویسندگی است که اخبار گذشتگان را به بازماندگان و از بازماندگان به آیندگان می رساند. به سبب آن است که دانش ها و آداب و جز آنها در کتاب ها جاویدان می ماند. (بحارالانوار؛ ج ۶۰؛ ص ۲۵۷)
*** *** *** *** *** *** *** *** ***

حضرت علی (ع)
الکتب بساتین العلماء
کتاب ها بوستان های دانشمندان اند. (غررالحکم؛ ص ۲۴۵)
*** *** *** *** *** *** *** *** ***

حضرت علی (ع)
من تسلی بالکتب لم تفته سلوه
هرکس که با کتاب ها آرامش یابد، راحتی و آسایش از او سلب نمی گردد. (غررالحکم؛ ص ۲۳۳)
*** *** *** *** *** *** *** *** ***

حضرت علی (ع)
الکتاب ترجمان النیه
نوشتار؛ بیانگر قصد و نیت آدمی است. (غررالحکم؛ درالکلم؛ ص ۸۰)
*** *** *** *** *** *** *** *** ***

حضرت علی (ع)
عقول الفضلاء فی اطراف اقلام ها
خرده های دانشمندان در نوشتار آنان آشکار می شود. (غررالحکم؛ ص ۳۶۵)
*** *** *** *** *** *** *** *** ***

حضرت علی (ع)
نعم المحدث الکتاب
کتاب نیکو گوینده ای است. (غررالحکم؛ ج ۶؛ ص ۱۶۷)
*** *** *** *** *** *** *** *** ***

امام صادق (ع)
احتفظوابکتبکم فانکم وف تحتاجون الیها
کتاب های خویش را حفظ کنید، زیرا به زودی به آنها نیازمند خواهید شد. (بحارالانوار؛ ج ۲؛ ص ۱۵۲)*** *** *** *** *** *** *** *** ***

با اراده و عزم راسخ خود به طرف علم و عمل و کسب دانش و بینش حرکت نمایید که زندگی زیر چتر علم و آگاهی آنقدر شیرین و انس با کتاب و قلم و اندوخته ها آنقدر خاطره آفرین و پایدار است که همه تلخی ها و ناکامی ها دیگر را از یاد می برد. (حضرت امام خمینی (ره))
*** *** *** *** *** *** *** *** ***

کتاب خوب؛ یکی از ابزارهای کمال بشری است. (حضرت آیت الله خامنه ای)
*** *** *** *** *** *** *** *** ***

امروز کتابخوانی و علم آموزی نه تنها یک وظیفه ملی، که یک واجب دینی است. (حضرت آیت الله خامنه ای)
*** *** *** *** *** *** *** *** ***

کتاب، سند فرهیختگی و حیات جامعه هاست. در تاریخ هر ملتی شکوفایی و بالندگی اش را با کتاب هایش می توان اندازه گرفت. (محمدرضا سنگری)
*** *** *** *** *** *** *** *** ***

هر کتاب پنجره ای است به سمت روشنی ها، افشاندن بذری است در کشتزار اندیشه و عاطفه و تنفسی است در فضایی تازه تر. ( محمدرضا سنگری )
*** *** *** *** *** *** *** *** ***

گویی کتاب ها؛ این سخنگویان خاموش و بی صدا، بالاترین وسیله دلداری است که برای مردم رنجیده آزار کشیده فراهم شده اند. (سعید نفیسی)
*** *** *** *** *** *** *** *** ***

در بدبختی و تنهایی جانکاه؛ هر همزبانی ممکن است دروغ بگوید و فریب بدهد و درد بر درد بیفزاید، تنها کتاب است که آزار و فشار درد را می کاهد. (سعید نفیسی)
*** *** *** *** *** *** *** *** ***

برگ های کتاب به منزله بال های هستند که روح ما را عالم نور و روشنایی پرواز می دهند. (ولتر)
*** *** *** *** *** *** *** *** ***

کتاب رشته اتصال و پیوند معنوی است. (کارلایل)
*** *** *** *** *** *** *** *** ***

اتاق بدون کتاب مانند جسم بی روح است. (سیسرون)
*** *** *** *** *** *** *** *** ***

کتاب ها، ٰکشتی هایی هستند که از دریاهای وسیع زمان می گذرند. (فرانسیس بیکن)
*** *** *** *** *** *** *** *** ***

کسی که کتاب نمی خواند، در چهار دیواری محصور و با زنجیره های محیط دست و پایش بسته شده است. (یکی از بزرگان)
*** *** *** *** *** *** *** *** ***

کتاب عالمی جاودانه، پاکیزه و روحانی است که اوقات فراغت ما را در آنجا به سعادت حقیقی نائل می گردد. (وردز ورت)
*** *** *** *** *** *** *** *** ***

یک ساعت عمر گذشته را به هیچ قیمتی نمی توان باز گرداند، اما با دادن مقدار ناچیز پول می توان تجارب تمام عمر بزرگترین عقلا و خردمندان عالم را تصرف کرد. کتاب عمر دوباره است. (منتسکیو)
*** *** *** *** *** *** *** *** ***

هرگز غصه ای نداشته ام که یک ساعت مطالعه آن را برطرف نکرده باشد. (منتیسکو)
*** *** *** *** *** *** *** *** ***

آنچه را می توان بعد از بیست سال تجربه آموخت، مطالعه صحیح، در یک ساعت به ما می آموزد. (کارلایل)
*** *** *** *** *** *** *** *** ***

هر آنچه که بشر اندیشیده و انجام داده در کتاب ها نوشته و گنجانیده شده، کتاب ها دارای برگزیده بشرند. (کارلایل)
*** *** *** *** *** *** *** *** ***

کتاب معلمی است که بدون عصا و تازیانه ما را تربیت می کند. (ولتر)
*** *** *** *** *** *** *** *** ***

کتاب بر عالم تمدن فرمانروایی می کند. (ولتر)
*** *** *** *** *** *** *** *** ***

مطالعه یگانه راهی است برای آشنایی با بزرگان روزگار که قرن ها پیش از این در دنیا به سر برده اکنون در زیر خاک منزل دارند. (دکارت)
*** *** *** *** *** *** *** *** ***

کتاب های خوب گنج های شاهواری از اندرز و کلمات حکیمانه است. (اسمایلز)
*** *** *** *** *** *** *** *** ***

انسان در کتاب از چیزهایی باخبر می شود که دیدن خود آنها امکانپذیر نیست، زیرا بین ما و آنها فرسنگ ها یا قرن ها فاصله است. (آناتول فرانس)
*** *** *** *** *** *** *** *** ***

جامعه وقتی سعادت و فرزانگی می یابد که مطالعه کار روزانه اش باشد. (سقراط)
*** *** *** *** *** *** *** *** ***

خوشبخت کسی است که به یکی از این دو چیز دسترسی دارد: یا کتاب های خوب، یا دوستانی که اهل مطالعه کتاب باشند. (ویکتور هوگو)
*** *** *** *** *** *** *** *** ***

نحوه افکار و اندیشه های انسان طوری است که ممکن است فقط خواندن یک کتاب پایه اندیشه ها و افکار او را بر مبنای جدید و یا در مسیر خاصی قرار دهد و چه بسا ممکن است کتابی مسیر سرنوشت میلیون ها انسان را در راه مخصوص بیندازد. (انیشتین)
*** *** *** *** *** *** *** *** ***

مطالعه کتاب های خوب، مصاحبت با مردان شرافتمند گذشته است. (دکارت)
*** *** *** *** *** *** *** *** ***

آدمِ تنها، اگر در بهشت هم باشد، به او خوش نمی گذرد. اما کسی که به کتاب و یا تحقیق علاقمند است، هنگامیکه به مطالعه یا تفکر مشغول است، جهنم به تنهایی برای او بهترین بهشت هاست. (موریس مترلینگ)
*** *** *** *** *** *** *** *** ***

بهترین دوستان من، بهترین کتاب ها هستند. (جسترفیلد)
*** *** *** *** *** *** *** *** ***

در دنیا لذتی نیست که با لذت مطالعه، برابری کند. (تولستوی)
*** *** *** *** *** *** *** *** ***

پرورش روحی بشر به کتاب مربوط می شود. (پلوتارک)
*** *** *** *** *** *** *** *** ***

هرچه بیشتر کتاب بخوانید، بیشتر از زندگی واقعی برخوردار خواهید شد. (ولتر)

*** *** *** *** *** *** *** *** ***

احادیث این بخش با توجه به منابع ذکر شده در نرم افزار “جامع الاحادیث نور” بازبینی و به روز شده اند.

حدیث (۱) قال رسول الله صلى‏ الله‏ علیه ‏و‏آله :

خَیرُ الدُّنیا وَالآخِرَهِ مَعَ العِلمِ وَشَرُّ الدُّنیا وَالآخِرَهِ مَعَ الجَهلِ؛
خیر دنیا و آخرت با دانش است و شرّ دنیا و آخرت با نادانى. (بحارالانوار، ج۷۹، ص۱۷۰)

حدیث (۲) قال رسول الله صلى ‏الله‏ علیه ‏و‏آله :

طَلَبُ العِلمِ فَریضَهٌ عَلى کُلِّ مُسلِمٍ أَلا إِنَّ اللّه‏َ یُحِبُّ بُغاهَ العِلمِ؛
طلب دانش بر هر مسلمانى واجب است. خداوند جویندگان دانش را دوست دارد. (مصباح الشریعه،ص۱۳)

حدیث (۳) قال على علیه ‏السلام :

کُلُّ وِعاءٍ یَضیقُ بِما جُعِلَ فیهِ إِلاّ وِعاءُ العِلمِ فَإِنَّهُ یَتَّسِعُ بِهِ؛
فضاى هر ظرفى در اثر محتواى خود تنگ‏تر مى‏شود مگر ظرف دانش که با تحصیل علوم، فضاى آن بازتر مى‏گردد. (نهج البلاغه،ص۵۰۵)

حدیث (۴) قال على علیه ‏السلام :

زَکاهُ العِلمِ بَذلُهُ لِمُستَحِقِّهِ وَإجهادُ النَّفسِ فِى العَمَلِ بِهِ؛
زکات دانش، آموزش به کسانى که شایسته آنند و کوشش در عمل به آن است.(غرر الحکم و درر الکلم،ص۳۹۱)

حدیث (۵) قال على علیه‏ السلام :

خَیرُ العِلمِ مانَفَعَ؛
بهترین علم آن است که مفید باشد.(غررالحکم و دررالکلم،ص ۳۵۴)

حدیث (۶) قال الصادق علیه ‏السلام :

مَن تَعَلَّمَ العِلمَ و َعَمِلَ بِهِ و َعَلَّمَ لِلّهِ دُعِىَ فى مَلَکُوتِ السَّماواتِ عَظیما فَقیلَ: تَعَلَّمَ لِلّهِ و َعَمِلَ لِلّهِ و َعَلَّمَ لِلّهِ؛
هر کس براى خدا دانش بیاموزد و به آن عمل کند و به دیگران آموزش دهد، در ملکوت آسمانها به بزرگى یاد شود و گویند: براى خدا آموخت و براى خدا عمل کرد و براى خدا آموزش داد. الذریعه الی حافظ الشریعه(شرح اصول کافی) ج۱،ص۵۶

حدیث (۷) قال على علیه ‏السلام :

پاِنَّ العِلمَ حَیاهُ القُلوبِ وَ نورُ البصارِ مِنَ العَمى وَ قُوَّهُ البدانِ مِنَ الضَّعفِ؛
به راستى که دانش، مایه حیات دل‏ها، روشن کننده دیدگان کور و نیروبخش بدن‏هاى ناتوان است.(تحف العقول، ص ۲۸)

حدیث (۸) قال على علیه‏ السلام :

یَنبَغى لِلعاقِلِ اَن یَحتَرِسَ مِن سُکرِ المالِ وَ سُکرِ القُدرَهِ ، وَ سُکرِ العِلمِ ، وَ سُکرِ المَدحِ وَ سُکرِ الشَّبابِ ، فَاِنَّ لِکُلِّ ذالِکَ ریاحا خَبیثَهً تَسلُبُ العَقلَ وَ تَستَخِفُّ الوَقارَ؛
سزاوار است که عاقل ، از مستى ثروت، قدرت ، دانش ، ستایش و مستى جوانى بپرهیزد، چرا که هر یک را بادهاى پلیدى است که عقل را نابود مى‏کند و وقار و هیبت را کم مى‏نماید.(غرر الحکم، ص ۷۹۷)

حدیث (۹) قال ابی عبدالله علیه ‏السلام :

اِنَّ مِن حَقیقَهِ الایمانِ اَن تُؤثِرَ الحَقَّ وَ اِن ضَرَّکَ عَلَى الباطِلِ وَ اِن نَفَعَکَ وَ اَن لا یَجوزَ مَنطِقُکَ عِلمَکَ؛
از حقیقت ایمان این است که حق را بر باطل مقدم دارى، هر چند حق به ضرر تو و باطل به نفع تو باشد و نیز از حقیقت ایمان آن است که گفتار تو از دانشت بیشتر نباشد.(بحارالانوار، ج ۲، ص۱۱۴)

حدیث (۱۰) قال الصادق علیه ‏السلام :

لایَزالُ المُؤمِنُ یُورِثُ أَهلَ بَیتِهِ العِلمَ وَ الدَبَ الصّالِحَ حَتّى یُدخِلَهُمُ الجَنَّهَ جَمیعا؛
مؤمن همواره خانواده خود را از دانش و ادب شایسته بهره مند مى سازد تا همه آنان را وارد بهشت کند.(مستدرک الوسایل، ج۱۲، ص۲۰۱)

حدیث (۱۱) قال على علیه‏ السلام :

اَلعِلمُ قاتِلُ الجَهلِ؛
دانش، نابود کننده نادانى است.(غررالحکم و دررالکلم،ص۵۶)

حدیث (۱۲) قال على علیه ‏السلام :

اَلا اِنَّ فیهِ عِلمَ مایَأتى و َالحَدیثَ عَنِ المَاضى و َدَواءَ دائِکُم و نَظمِ ما بَینَکُم؛
آگاه باشید که دانش آینده، اخبار گذشته و درمان دردهایتان و نظم میان شما در قرآن است. (نهج البلاغه، ص ۲۲۳)

حدیث (۱۳) قال على علیه ‏السلام :

إِذا تَفَقَّهَ الرَّفیعُ تَواضَعَ؛
انسان بلند مرتبه چون به فهم و دانایى رسد، متواضع مى شود. (غررالحکم، ص۲۸۵)

حدیث (۱۴) قال على علیه‏ السلام :

اَلعِلمُ کَنزٌ عَظیمٌ لایَفنی؛
علم گنج بزرگی است که با خرج کردن تمام نمی شود.(غرر الحکم و درر الکلم،ص۶۶)

حدیث (۱۵) قال على علیه‏ السلام :

العِلمُ وَراثَهٌ کَریمَهٌ ، وَ الادابُ حُلَلٌ مُجَدَّدَهٌ ، وَ الفِکرُ مِرآهٌ صافِیَهٌ؛
علم میراث گرانبهائی است و ادب لباس فاخر و زینتی است و فکر آئینه ای است صاف.(نهج البلاغه،ص۴۶۹)

حدیث (۱۶) پیامبر صلى ‏الله‏ علیه‏ و‏آله :

أنَّهُ إذا قالَ الْمُعَلِّمُ لِلصَّبىِّ قُل بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ فَقالَ الصَّبىُّ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ کَـتَبَ اللّه‏ُ بَراءَهً لِلصَّبِىِّ و بَراءَهً لأِبـَوَیهِ و بَراءَهً لِلمُعَلِّمِ؛
وقتى معلم به کودک بگوید: بگو بسم اللّه‏ الرحمن الرحیم و کودک آن را تکرار کند خداوند براى کودک و پدر و مادرش و معلم، برائت از آتش در نظر خواهد گرفت.بحارالانوار(ط-بیروت)،ج۸۹،ص۲۵۷

حدیث (۱۷) امام على علیه‏ السلام :

عِلمُ الْمُنافِقِ فی لِسانِهِ و َعِلْمُ الْمُؤْمِنِ فی عَمَلِهِ؛
دانش منافق در زبان او و دانش مؤمن در کردار اوست.(غررالحکم، ص۴۶۳)

حدیث (۱۸) امام على علیه ‏السلام :

تَغَرَّبْ عَنِ الأَوْطانِ فى طَـلَبِ الْعُلا وَ سافِرْ فَفِى الأَسْفارِ خَمْسُ فَوائِدَ تَفَرُّجُ هَمٍّ وَاکْتِسابُ مَعیشَهٍ و َعِلْمٌ وَآدابٌ و صُحْبَهُ ماجِدٍ؛
براى کسب بلند مرتبگى از وطن خود دور شو و سفر کن که در مسافرت پنج فایده است: برطرف شدن اندوه، بدست آوردن روزى و دانش و آداب زندگى، و هم‏نشینى با بزرگواران.(مستدرک الوسائل، ج ۸، ص ۱۱۵)

حدیث (۱۹) پیامبر صلى‏ لله‏ علیه ‏و ‏آله :

اَلْعِلْمُ رَأسُ الْخَیْرِ کُلِّهِ، وَ الْجَهْلُ رَأسُ الشَّرِّ کُلِّهِ؛
دانایى سرآمد همه خوبى‏ ها و نادانى سرآمد همه بدى ‏هاست.(بحارالأنوار، ج۷۴، ص ۱۷۵)

حدیث (۲۰) امام على علیه‏ السلام :

اَلْعِلْمُ اَصْلُ کُلِّ خَیْرٍ، اَلْجَهْلُ اَصْلُ کُلِّ شَرٍّ؛
دانایى، ریشه همه خوبى‏ ها و نادانى ریشه همه بدى‏هاست.(غررالحکم، ص۴۸)

حدیث (۲۱) امام على علیه‏ السلام :

رَأْسُ الْعِلْمِ التَّمْییزُ بَیْنَ الاْخْلاقِ وَ اِظْهارُ مَحْمودِها وَ قَمْعُ مَذْمومِها؛
بالاترین درجه دانایى، تشخیص اخلاق از یکدیگر و آشکار کردن اخلاق پسندیده و سرکوب اخلاق ناپسند است.
(غررالحکم و دررالکلم،ص۳۷۸)

حدیث (۲۲) امام على علیه ‏السلام :

جالِسِ الْعُلَماءَ یَزْدَدْ عِلْمُکَ وَ یَحْسُنْ اَدَبُکَ و تَزکُ نَفسُکَ؛
با علما معاشرت کن تا علمت زیاد، ادبت نیکو و جانت پاک شود.(غررالحکم و دررالکلم،ص۳۴۱)

حدیث (۲۳) امام على علیه ‏السلام :

مَنْ نَصَبَ نَفْسَهُ لِلنّاسِ اِماما فَلیَبْدَأ بِتَعْلیمِ نَفْسِهِ قَبْلَ تَعْلیمِ غَیْرِهِ و َلْیَکُنْ تَاْدیبُهُ بِسیرَتِهِ قَبْلَ تَأْدیبِهِ بِلِسانِهِ وَ مُعَلِّمُ نَفْسِهِ وَ مُؤَدِّبُها اَحَقُّ بِالاِجْلالِ مِنْ مُعَلِّمِ النّاسِ و مُؤَدِّبِهِمْ؛
کسى که خود را پیشواى مردم قرار داده، باید پیش از آموزش دیگران، خود را آموزش دهد و پیش از آن‏که دیگران را با زبان، ادب بیاموزد، باکردارش ادب آموزد و البته آموزش دهنده و ادب‏آموز خود بیش از آموزگار و ادب‏آموز مردم، شایسته تجلیل است.مثیرالاحزان،ص۵۰

حدیث (۲۴) امام على علیه ‏السلام :

یا مُؤمِنُ اِنَّ هذَا العِلمَ وَالاَدَبَ ثَمَنُ نَفْسِکَ فَاجْتَهِد فى تَعَلُّمِهِما ، فَما یَزیدُ مِنْ عِلْمِکَ وَ اَدَبِکَ یَزیدُ فى ثَمَنِکَ وَ قَدْرِکَ ، فَاِنَّ بِالْعِلْمِ تَهْتَدى اِلى رَبِّکَ وَ بِالاَدَبِ تَحْسِنُ خِدْمَهَ رَبِّکَ وَبِأَدَبِ الْخِدْمَهِ یَسْتَوجِبُ الْعَبْدُ وَلایَتَهُ وَقُرْبَهُ ، فَاقْبَلِ النَّصیحَهَ کى تَنْجُوَ مِنَ الْعَذابِ؛
اى مؤمن! به تحقیق این دانش و ادب بهاى جان توست پس در آموختن آن دو بکوش که هر چه بر دانش و ادبت افزوده شود بر قیمت و قَدْرت افزوده مى‏شود ؛ زیرا با دانش به پروردگارت راه مى‏یابى و با ادب به پروردگارت خوش خدمتى مى‏کنى و با ادب در خدمت‏گزارى، بنده سزاوار دوستى و نزدیکى به او مى‏شود . پس [این [نصیحت را بپذیر تا از عذاب بِرَهى.(بحار الانوار(ط-بیروت)،ج۱،ص۱۸۰)

حدیث (۲۵) پیامبر صلى ‏لله‏ علیه ‏و ‏آله :

اَلْعِلمُ إمامُ الْعَمَلِ وَالْعَمَلُ تابِعُهُ یُلهَمُ بِهِ السُّعَداءُ وَ یُحْرَمُهُ الأْشقیاءُ؛
دانش پیشواى عمل و عمل پیرو آن است. به خوشبختان دانش الهام مى‏شود و بدبختان از آن محرومند.(امالى طوسى، ص ۴۸۸)

حدیث (۲۶) پیامبر صلى‏ الله‏ علیه ‏و‏آله :

قَلْبٌ لَیْسَ فیهِ شَىْ‏ءٌ مِنَ الْحِکْمَهِ کَبَیْتٍ خَرِبَ فَتَعَلَّموا وَ عَلِّموا وَ تَفَقَّهوا وَ لا تَموتوا جُهّالاً فَاِنَّ اللّه‏َ لا یَعْذِرُ عَلَى الْجَهْلِ؛
دلى که در آن حکمتى نیست، مانند خانه ویران است، پس بیاموزید و آموزش دهید، بفهمید و نادان نمیرید. براستى که خداوند، بهانه‏اى را براى نادانى نمى‏پذیرد.نهج الفصاحه،ص۶۰۰

حدیث (۲۷) امام علی علیه‏ السلام :

قُم عَن مَجلِسِکَ لِاَبیکَ وَ مُعَلِّمِکَ وَ اِن کُنتَ اَمیراً؛
به احترام پدر و معلمت از جای برخیز هرچند فرمان روا باشی.(غررالحکم،ص۱۳۶)

حدیث (۲۸) رسول اکرم (صلى ‏لله‏ علیه ‏و ‏آله):

ا لا اخبرکم بأجود الأجواد قالوا بلى یا رسول اللَّه. فقال اجود الاجواد اللَّه و انا اجود بنى آدم و اجودهم بعدى رجل‏ علّم‏ علما فنشره و یبعث یوم القیمه امه واحده و رجل جاد بنفسه فی سبیل اللَّه حتى قتل.
آیا خبر ندهم به بخشنده‏ ترین بخشنده‏ ها؟ گفتند: بلى یا رسول اللَّه.
بخشنده ‏ترین بخشنده‏ ها خداى متعال جلّت عظمته مى‏ باشد و من بخشنده‏ ترین اولاد آدم هستم و بخشنده‏ ترین اولاد آدم بعد از من مردى است که علمى را بیاموزد پس آن را منتشر کند و چنین کس در روز قیامت مبعوث شود درحالى که امت واحده است، یعنى کسى است که جامع خیرات است و به او اقتدا مى‏ شود. و نیز بخشنده‏ ترین مردم بعد از من مردى است که جان خود را در راه خدا بخشش کند تا کشته شود.(إرشاد القلوب / ترجمه طباطبایى، ص۵۰)

حدیث (۲۹) امام محمد باقر علیه‏ السلام :

ما شیبَ شیءٌ بشیءٍ اَحسن مِن حِلمٍ بعلمٍ؛
چیزی با چیزی نیامیخته است که بهتر از حلم با علم باشد.(بحارالانوار ج ۷۵ ، ص ۱۷۲ )

حدیث (۳۰) پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله):

مَن عَمِلَ بِما یَعلَمُ وَرَّثَهُ اللَّهُ عِلمَ ما لَم یَعلَم.
هر کس به آنچه می ‏داند عمل کند، خداوند دانش آنچه را که نمی ‏داند به او ارزانى می ‏دارد.(مرآ‌ه العقول ج۳،ص۲۸۶)

حدیث (۳۱) امام على(سلام الله علیه) :

العِلمُ یُنجِدُ الفِکرَ.
دانش روشنى بخش اندیشه است.(غررالحکم و دررالکلم،ص۴۸)

حدیث (۳۲) امام صادق (سلام الله علیه) :

لَستُ اُحِبُّ أن أرَى الشّابَّ مِنکُم إلاّ غادِیاً فی حالَینِ: إمّا عالِماً أو مُتَعَلِّماً.
دوست ندارم جوانى از شما [شیعیان] را جز بر دو گونه ببینم: دانشمند یا دانشجو.(امالی طوسی ص۳۰۳)

حدیث (۳۳) امام علی (سلام الله علیه) :

لا عَمَلَ کَالتَّحقیِقِ.
هیچ عملى مانند پژوهش نیست.(غررالحکم ودررالکم – ص۷۶۸)